Airspace – ಪಹಲ್ಗಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಹೇಯ ಕೃತ್ಯದ ನಂತರ ಭಾರತಕ್ಕೆ (India) ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಠ ಕಲಿಸಲು ಹೊರಟಿದ್ದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ (Pakistan) ಈಗ ಭಾರೀ ಮುಖಭಂಗವಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ವಿಮಾನಯಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಆಕಾಶ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ನಿರ್ಬಂಧ ಹೇರಿದ್ದ ಪಾಕ್‌ನ ನಡೆಯು ಈಗ ಆ ದೇಶಕ್ಕೆ ದುಬಾರಿಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ. ಅಚ್ಚರಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಎಂಬಂತೆ, ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ವಿದೇಶಿ ವಿಮಾನಯಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತವಾಗಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ವಾಯುಸೀಮೆಯನ್ನು (Airspace) ಬಳಸುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿವೆ.
Airspace – ವಿದೇಶಿ ವಿಮಾನಯಾನ ಕಂಪನಿಗಳಿಂದ ಬೈಕಾಟ್
ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಭಾರತೀಯ ವಿಮಾನಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ವಾಯುಪ್ರದೇಶವನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಲುಫ್ಥಾನ್ಸ (Lufthansa), ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಏರ್ವೇಸ್ (British Airways), ಸ್ವಿಸ್ (Swiss), ಏರ್ ಫ್ರಾನ್ಸ್ (Air France), ಇಟಲಿಯ ಐಟಿಎ (ITA), ಮತ್ತು ಪೋಲೆಂಡ್‌ನ ಲಾಟ್ (LOT) ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ವಿದೇಶಿ ವಿಮಾನಯಾನ ಕಂಪನಿಗಳು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತವಾಗಿ ಪಾಕ್ ವಾಯುಸೀಮೆಯನ್ನು ಬಳಸದಿರಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿವೆ. ಇದರಿಂದ ಯುರೋಪ್‌ಗೆ (Europe) ತೆರಳುವ ಭಾರತೀಯ ವಿಮಾನಗಳು ಟರ್ಕಿ (Turkey), ಸಿರಿಯಾ (Syria), ಮತ್ತು ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ (Saudi Arabia) ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿವೆ. ಇದರಿಂದ ಪ್ರಯಾಣ ಸಮಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚ (Travel Cost) ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ (Pakistan Aerospace Authority) ಓವರ್‌ಫ್ಲೈಟ್ ಶುಲ್ಕದ (Overflight Fees) ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಡಾಲರ್‌ಗಳ ಆದಾಯವಿತ್ತು. ಆದರೆ, ವಿದೇಶಿ ಕಂಪನಿಗಳ ಈ ನಿರ್ಧಾರದಿಂದ ಈ ಆದಾಯಕ್ಕೆ ಭಾರಿ ತೊಡಕಾಗಿದೆ. 2019ರ ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಲಕೋಟ್ ವೈಮಾನಿಕ ದಾಳಿಯ (Balakot Airstrike) ನಂತರವೂ ಪಾಕ್ ವಾಯುಸೀಮೆ ನಿಷೇಧದಿಂದಾಗಿ ಐದು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 100 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್‌ಗಳ ನಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು.
IMF – ಐಎಂಎಫ್‌ಗೆ ಭಾರತದ ಮನವಿ: ಪಾಕ್‌ಗೆ ಸಾಲ ನೀಡಬೇಡಿ
ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಕಷ್ಟವನ್ನು (Pakistan Economic Crisis) ಇನ್ನಷ್ಟು ತೀವ್ರಗೊಳಿಸಲು ಭಾರತ ಒತ್ತಡದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಲ (International Loans) ನೀಡದಂತೆ ಭಾರತವು ಐಎಂಎಫ್‌ಗೆ (IMF) ಮನವಿ ಮಾಡಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ಈಗಾಗಲೇ ದುರ್ಬಲವಾಗಿದ್ದು, ಐಎಂಎಫ್ ಸಾಲದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ಕಳೆದ ವರ್ಷ 7 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಮತ್ತು ಈ ವರ್ಷ ಮಾರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿ 1.3 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಸಾಲವನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಪಡೆದಿತ್ತು.
ಭಾರತದ ಆತಂಕವೇನೆಂದರೆ, ಈ ಸಾಲವನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಗೆ (Terrorism) ಮತ್ತು ಭಾರತ ವಿರೋಧಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ (Anti-India Activities) ದುರುಪಯೋಗ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಐಎಂಎಫ್ ಸಾಲವನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸುವಂತೆ ಭಾರತ ಕರೆ ನೀಡಿದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಈ ಸಾಲ ತಪ್ಪಿದರೆ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಕಷ್ಟ ತೀವ್ರಗೊಂಡು, ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆ ಎದುರಾಗಬಹುದು.
Terrorism – ಭಯೋತ್ಪಾದಕರಿಗೆ ಪಾಕ್‌ನ ಮುಕ್ತ ಬೆಂಬಲ
ಕಾಶ್ಮೀರದ ಸುಂದರವಾದ ಪಹಲ್ಗಾಮ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರ ಮೇಲೆ ನಡೆದ ಭೀಕರ ಉಗ್ರರ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ 25 ಅಮಾಯಕ ಜೀವಗಳು ಬಲಿಯಾಗಿವೆ. ಈ ಹೇಯ ಕೃತ್ಯದ ಹಿಂದೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಬೆಂಬಲವಿದೆ ಎಂದು ಭಾರತವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಆರೋಪಿಸಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಈ ಆರೋಪವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದರೂ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಅನೇಕ ಮುಖಂಡರು ಮತ್ತು ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಈ ಹಿಂದೆ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು ನಿಖರವಾದ ಸತ್ಯ ಎನ್ನಬಹುದಾಗಿದೆ. Read this also : ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಹೇಳಿಕೆ: ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದ ಮೇಲೇ ಕಣ್ಣಾಕಿದೆಯಾ ಬಾಂಗ್ಲಾ?
ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ನೋಡಿದರೆ, ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮುಜುಗರ ಉಂಟುಮಾಡಲು ಹೋದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಈಗ ತನ್ನದೇ ಆದ ದುಕೃತ್ಯಗಳಿಂದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಕಷ್ಟ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ವಿದೇಶಿ ವಿಮಾನಯಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ದಿಢೀರ್ ನಿರ್ಧಾರ ಮತ್ತು ಐಎಂಎಫ್‌ನಿಂದ ಸಂಭವನೀಯ ಸಾಲ ನಿರಾಕರಣೆಯು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಭಾರಿ ಆಘಾತವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಇದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ತಾನು ಮಾಡಿದ ತಪ್ಪಿನ ಅರಿವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಬಹುದೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಾದು ನೋಡಬೇಕಿದೆ.