Hanuman – ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪವಿತ್ರ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ಹನುಮ ಜಯಂತಿ (Hanuman Jayanti) ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಶಕ್ತಿ, ಧೈರ್ಯ, ನಿಷ್ಠೆ ಮತ್ತು ರಾಮ ಭಕ್ತಿಯ ಸಂಕೇತವಾದ ಹನುಮಂತನ (Hanumantha) ಜನ್ಮವನ್ನು ಈ ದಿನ ಭಕ್ತಿಭಾವದಿಂದ ಸ್ಮರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಮಾಯಣದ ಮಹಾನ್ ಪಾತ್ರವಾದ ಆಂಜನೇಯನ ಜನ್ಮ ಕಥೆ, ಅವನ ಪರಾಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಕಥೆಗಳು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಸದಾ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಾಗಿವೆ. ಈ ಬಾರಿಯ ಹನುಮ ಜಯಂತಿ 2025ರಂದು ಆಂಜನೇಯನ ಜೀವನದ ಕಥೆಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ, ಈ ಹಬ್ಬದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಆಚರಿಸೋಣ.
Hanuman – ಹನುಮ ಜಯಂತಿಯ ಮಹತ್ವ ಮತ್ತು ಆಚರಣೆ
ಹನುಮ ಜಯಂತಿಯನ್ನು ಚೈತ್ರ ಮಾಸದ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗ್ರೆಗೋರಿಯನ್ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಹಬ್ಬವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾರ್ಚ್ ಅಥವಾ ಏಪ್ರಿಲ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನ ಭಕ್ತರು ಹನುಮಾನ್ ಚಾಲೀಸಾ (Hanuman Chalisa) ಪಠಣ, ಪೂಜೆ, ಜಪ-ತಪ, ಉಪವಾಸ ಮತ್ತು ಹನುಮಾನ್ ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿಯ ಮೂಲಕ ಆಂಜನೇಯನನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತಾರೆ. ರಾಮ ತಾರಕ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಜಪಿಸುವುದು, ರಾಮಾಯಣ ಪಾಠ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಅಭಿಷೇಕ ಹಾಗೂ ಹೋಮ-ಹವನಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಈ ಹಬ್ಬವು ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಯಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಧೈರ್ಯ, ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹನುಮಂತ ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ದೇವರೊಬ್ಬನಲ್ಲ, ಅವನು ರಾಮನ ಮೇಲಿನ ಅಚಲ ಭಕ್ತಿಯ, ಲಂಕಾದಹನದ ಪರಾಕ್ರಮದ ಮತ್ತು ಸಂಜೀವಿನಿ ಪರ್ವತವನ್ನು ಹೊತ್ತು ತಂದ ಶಕ್ತಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದ್ದಾನೆ.
Hanuman – ಆಂಜನೇಯನ ಜನ್ಮ ಕಥೆ: ಪುರಾಣದ ರೋಚಕ ಕಥನ
ಹನುಮಂತನ ಜನ್ಮ ಕಥೆಯು ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಆಕರ್ಷಕವಾದ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಕೈಲಾಸ ಪರ್ವತದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ವತಿ ಮತ್ತು ಪರಮೇಶ್ವರ ಒಮ್ಮೆ ವಿಹರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಒಂದು ವಾನರ ದಂಪತಿಯನ್ನು ಕಂಡರು. ಪಾರ್ವತಿಯ ಗರ್ಭವನ್ನು ಶಿವನು ತನ್ನ ದಿವ್ಯ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಹೊರತಂದಾಗ, ಭೂದೇವಿ ಅದನ್ನು ಧರಿಸಲಾರದೆ ಕಂಗಾಲಾದಳು.
ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಕೇಸರಿ ಎಂಬ ವಾನರ ರಾಜನ ಪತ್ನಿ ಆಂಜನೆ ಪುತ್ರರತ್ನಕ್ಕಾಗಿ ತೀವ್ರವಾದ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ಆಂಜನೆಯ ಭಕ್ತಿಗೆ ಮೆಚ್ಚಿದ ವಾಯುದೇವ, ಶಿವನಿಂದ ಬಂದ ಆ ದಿವ್ಯ ಗರ್ಭವನ್ನು ಆಂಜನೆಯ ಅಂಗೈಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಿದನು. ಆಂಜನೆಯು ಅದನ್ನು ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ನುಂಗಿದಳು. ನವಮಾಸ ತುಂಬಿದ ಬಳಿಕ, ಒಬ್ಬ ದಿವ್ಯ ವಟು ಜನಿಸಿದ. ಇವನೇ ಆಂಜನೇಯ. ಈ ಕಥೆಯು ಶಿವ, ವಾಯುದೇವ ಮತ್ತು ಆಂಜನೆಯ ಸಂಗಮದಿಂದ ಹನುಮಂತನ ಜನ್ಮವಾಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಆಂಜನೇಯನಿಗೆ ವಾಯುಪುತ್ರ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದ್ದು ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ.
Hanuman – ಹನುಮಂತ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಹಿನ್ನೆಲೆ
ಬಾಲಕನಾಗಿದ್ದ ಆಂಜನೇಯನ ಕಥೆಯು ಇನ್ನೂ ರೋಮಾಂಚಕವಾಗಿದೆ. ಒಮ್ಮೆ ಆತ ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಒಂದು ರಸಭರಿತ ಹಣ್ಣೆಂದು ಭಾವಿಸಿ, ಅದನ್ನು ನುಂಗಲು ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ಧಾವಿಸಿದ. ಇದರಿಂದ ಕೋಪಗೊಂಡ ಇಂದ್ರ ತನ್ನ ವಜ್ರಾಯುಧದಿಂದ ಆಂಜನೇಯನಿಗೆ ಪೆಟ್ಟು ಕೊಟ್ಟನು. ಈ ಪೆಟ್ಟಿನಿಂದ ವಟುವಿನ ಕೆನ್ನೆಗೆ ಗಾಯವಾಗಿ ಸೊಟ್ಟಗಾಯಿತು. “ಹನು” ಎಂದರೆ ಕೆನ್ನೆ ಎಂಬರ್ಥವಿದ್ದು, ಈ ಘಟನೆಯಿಂದಾಗಿ ಆತನಿಗೆ ಹನುಮಂತ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂತು.
ಆದರೆ ಈ ಘಟನೆಯಿಂದ ಆಂಜನೇಯನ ಶಕ್ತಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲಿಲ್ಲ. ವಾಯುದೇವನ ಕೋಪಕ್ಕೆ ಮರುಗಿದ ದೇವತೆಗಳು, ಆಂಜನೇಯನಿಗೆ ಹಲವು ವರಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟರು. ಅಮರತ್ವ, ಅಪಾರ ಶಕ್ತಿ, ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ರಾಮ ಭಕ್ತಿಯ ವರಗಳಿಂದ ಆಂಜನೇಯನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಯಾದನು. ಆತನಿಗೆ ಭಜರಂಗಿ, ಕಪೀಶ, ಅಕ್ಷಾಂತಕ ಮತ್ತು ವಾಯುಪುತ್ರ ಎಂಬ ಹಲವು ನಾಮಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲಾಯಿತು.
Hanuman – ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ಹನುಮಂತನ ಪರಾಕ್ರಮ
ರಾಮಾಯಣ ಎಂಬ ಮಹಾಕಾವ್ಯದಲ್ಲಿ ಹನುಮಂತನ ಕಥೆಗಳು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಶಕ್ತಿಯ ಮೂಲವಾಗಿವೆ. ಆತನ ರಾಮ ಭಕ್ತಿ, ಸೀತೆಯ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಲಂಕೆಗೆ ಒಂಟಿಯಾಗಿ ಹೋದ ಧೈರ್ಯ, ಮತ್ತು ಲಂಕಾದಹನದಂತಹ ಪರಾಕ್ರಮಗಳು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದಿವೆ. ಆದರೆ ಆತನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಥೆಯೆಂದರೆ ಸಂಜೀವಿನಿ ಪರ್ವತದ ಕಥೆ.
ರಾಮ-ರಾವಣರ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಮೇಘನಾಥನ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಗಾಯಗೊಂಡು ಮೂರ್ಛೆಗೀಡಾದ. ಆಗ ಸುಷೇನ ಎಂಬ ವೈದ್ಯ, ಹಿಮಾಲಯದ ಸಂಜೀವಿನಿ ಪರ್ವತದಲ್ಲಿರುವ ಔಷಧಿಯಿಂದ ಲಕ್ಷ್ಮಣನನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸಬಹುದೆಂದು ಸೂಚಿಸಿದ. ಆ ಔಷಧಿಯನ್ನು ತರಲು ಹನುಮಂತ ತಕ್ಷಣ ಹಿಮಾಲಯಕ್ಕೆ ಧಾವಿಸಿದ. ಆದರೆ, ಸರಿಯಾದ ಔಷಧಿ ಸಸಿಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಗದ ಕಾರಣ, ಹನುಮಂತನು ಇಡೀ ಸಂಜೀವಿನಿ ಪರ್ವತವನ್ನೇ ತನ್ನ ಬಲವಾದ ಭುಜಗಳ ಮೇಲೆ ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಲಂಕೆಗೆ ಬಂದನು. ಸುಷೇನರು ಆ ಔಷಧಿಯಿಂದ ಲಕ್ಷ್ಮಣನಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಿದರು. ತಕ್ಷಣ ಲಕ್ಷ್ಮಣನಿಗೆ ಪ್ರಜ್ಞೆ ವಾಪಸ್ಸಾಯಿತು, ಮತ್ತು ರಾಮನ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಉತ್ಸಾಹ ಬಂತು. ಈ ಕಥೆಯು ಹನುಮಂತನ ಅಪಾರ ಶಕ್ತಿ, ತೀಕ್ಷ್ಣ ಬುದ್ಧಿ ಮತ್ತು ರಾಮನ ಮೇಲಿನ ನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಒಬ್ಬಂಟಿಯಾಗಿ ಇಡೀ ಪರ್ವತವನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಬಂದ ಈ ಘಟನೆಯು ಆಂಜನೇಯನನ್ನು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಪೂಜನೀಯನನ್ನಾಗಿಸಿದೆ.
Hanuman – ಹನುಮ ಜಯಂತಿಯ ಆಚರಣೆ: ಭಕ್ತರ ಭಾವ
ಹನುಮ ಜಯಂತಿಯಂದು, ಭಕ್ತರು ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯಿಂದಲೇ ಹನುಮಾನ್ ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಹನುಮಾನ್ ಚಾಲೀಸಾ ಮತ್ತು ರಾಮ ಚರಿತ ಮಾನಸದಂತಹ ಪವಿತ್ರ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಓದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವರು ರಾಮ ತಾರಕ ಮಂತ್ರವನ್ನು 108 ಬಾರಿ ಜಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿ, ಸಿಂಧೂರ ಮತ್ತು ತೈಲದಿಂದ ಆಂಜನೇಯನಿಗೆ ಅಭಿಷೇಕ ಮಾಡುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ.
Read this also : Sri Rama Navami 2025: ಮಹತ್ವ, ಪೂಜಾ ವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಯ ವಿವರ, ರಾಮನವಮಿ ಎಂದರೇನು? ಇದರ ಮಹತ್ವ ತಿಳಿಯಿರಿ
ಕೆಲವು ಭಕ್ತರು ಉಪವಾಸವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು ರಾಮಾಯಣ ಕಥೆಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹೇಳಿಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಹನುಮಂತನ ಕಥೆಗಳು ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕವಲ್ಲ, ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಕರ್ಮ, ನಿಷ್ಠೆ ಮತ್ತು ಸೇವೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತವೆ.
Hanuman – ಹನುಮಂತನ ಸಂದೇಶ: ಇಂದಿನ ಯುಗಕ್ಕೆ ಪ್ರಸ್ತುತ
ಹನುಮಂತ ಎಂಬುದು ಕೇವಲ ಒಬ್ಬ ದೇವರ ಚಿತ್ರಣವಲ್ಲ, ಆತ ಒಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಆತನ ರಾಮ ಭಕ್ತಿಯು ನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಕಲಿಸಿದರೆ, ಲಂಕಾದಹನದಂತಹ ಕಥೆಗಳು ಧೈರ್ಯವನ್ನು ತುಂಬುತ್ತವೆ. ಸಂಜೀವಿನಿ ಪರ್ವತದ ಕಥೆಯು ಕಷ್ಟದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂದಿನ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಹನುಮಂತನ ಕಥೆಗಳು ಯುವಕರಿಗೆ ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮ, ನಿಷ್ಠೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ಭಯತೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತವೆ. ಆತನ ಜೀವನವು ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕರ್ಮದ ಸಮ್ಮಿಲನವಾಗಿದ್ದು, ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯ ಮೂಲವಾಗಿದೆ.